Je leert het best van barre omstandigheden

In mijn studentenjaren was ik hovenier. Ik was de hulp van een doorgewinterde rot in het hoveniersvak. Hij had last van hernia. Vandaar dat ik de kuilen moest graven, moest laden, lossen en planten. Dan kwam Toon kijken of ik goed gewerkt had.

De eerste weken van mijn groene carrière waren de labels door de regen nauwelijks te lezen. Als Toon zei dat ik vijf rhodo’s moest planten en ik had vijf Viburnums geplant omdat die als eerste op de vrachtwagen lagen, kreeg ik meteen een korte cursus dendrologie. In de tijd van de pauze moest ik rooien en herplanten wat in het tuinplan stond. Zweet, spierpijn, zwarte nagels en het gemis aan rust om boterhammen te eten, dwongen mij om snel plantenkennis te vergaren. Een harde leerschool, die na twintig jaar nog altijd zijn vruchten afwerpt.

Niet iedere agrarische jurist heeft dit stukje opleiding in zijn vakkenpakket gehad. Daar houden boomkwekers zelden rekening mee. Dat gold ook voor de boomkweker, die me gisteren bezocht. Die had zijn zaken goed voor elkaar, dacht hij. Hij had pech want hij had een partij bomen geleverd aan een inmiddels failliete collega.

Omdat de boomkweker voorzag dat er een risico in de lucht hing, had hij bij die levering een eigendomsvoorbehoud gemaakt. Daarom meende hij dat het niet fout kon gaan. Zijn idee was, indien hij zijn geld niet zou krijgen, dat hij dan toch zijn bomen kon terughalen. Helaas liep het anders.

Andere kwekers hadden aan de failliete handelaar de zelfde soort bomen geleverd. Volgens de curator was daardoor niet vast te stellen waar de nog aanwezige bomen vandaan kwamen. De boomkweker had de geleverde partij niet op zo’n manier gemerkt dat duidelijk was dat het zijn bomen waren geweest.

De curator was nooit hovenier geweest, had geen bomenkennis en kon daarom het onderscheid niet maken. Het eigendomsvoorbehoud werkte daardoor niet. Er was namelijk sprake van vermenging van niet apart identificeerbare zaken. Kortom een eigendomsvoorbehoud moet samengaan met duidelijk merken van de geleverde partij. Omdat dit achterwege was gebleven, was dit een harde leerschool. Het vele leergeld komt vanwege het faillissement nooit meer terug.