Hoe zorg je ervoor dat een collectief ontwerp voor een reeks voortuinen een succes wordt? ’Door bij de bewoners een tuincultuur aan te wakkeren’, is de overtuiging van tuin- en landschapsarchitect Marnix Tavenier.
Ruim acht jaar geleden maakte hij voor de Eridanusstraat in Groningen een collectief tuinplan. Alle zesentwintig voortuinen zijn opgebouwd volgens dezelfde principes; bomen, heesters en hagen vormen daarin het solide geraamte. „De straat oogt nu als een openbare ruimte.’’
Privacy met groen
Tavenier vond het belangrijk om bij de toekomstige bewoners van de nieuw te bouwen huizen vanaf het begin een tuincultuur aan te wakkeren. Bij een eerste presentatie liet hij foto’s zien van straten waar cohesie in de voortuinen ontbrak. Daarnaast liet hij voorbeelden zien van hoe het wel kan, van collectief bepaalde erfgrenzen waar werd afgesproken om geen schuttingen of hekken te gebruiken. Hij liet zien wat de impact van bomen is, hoe je privacy met groen kunt creëren.
Bewoners onderhouden alles zelf
Zijn presentatie overtuigde de groep om alle tuinen tot één geheel te maken, waarbij iedere bewoner wel baas blijft in eigen tuin. De bewoners zijn zo enthousiast geraakt, dat ze het onderhoud van de 26 tuinen al acht jaar lang zelf doen, er wordt niets uitbesteed. Zo snoeien ze de hagen nog altijd volgens de hoogtes zoals die zijn aangegeven in het oorspronkelijke plan van Tavenier.
Voor Tuin en Landschap 7 schreef Emiel van den Berg een reportage over het collectieve tuinplan van de Groningse Eridanusstraat. U kunt dit artikel ook digitaal lezen (met inlog).
Het is zonder meer mooi. Maar sorry, het 1e plaatje zou mij niet aantrekken. Veel te onveilig. Ondanks dat er mogelijk (door de meesten bewoners) langzaam wordt gereden, maakt iedereen wel eens een foutje en zijn er ook bezoekers die zich er niet van bewust zijn dat je veel langzamer moet rijden.
De kans is erg groot dat een kind toch onder een auto komt. Neemt de ontwerper daar zijn verantwoordelijkheid of schuift hij deze af? Van een ontwerper mag worden verwacht dat hij integraal kijkt.
Beste Ron, we hebben het nagevraagd bij de ontwerper en hij legde uit dat de Eridanusstraat een korte, doodlopende straat is en in de praktijk functioneert als woonerf. Dat betekent dat er stapvoets wordt gereden, er spelen kinderen op straat en men let op elkaar.
Ziet er zeker mooi uit, maar ben erg benieuwd hoeveel bomen er over 8 jaar nog staan. Een boom van dat formaat op maar 2 meter(?) van de gevel zoals bij foto 2 is vragen om problemen.
Beste Bas, ook dit hebben we nagevraagd bij de ontwerper en volgens hem kunnen bomen dicht op de gevel prima zolang het je eigen boom is en je via begeleidingssnoei de kroon langs de gevel compact kunt houden. Inmiddels reiken de bomen hoger dan de gevel, nemen ze de beschikbare ruimte in die ze nodig hebben en is er sprake van een evenwichtige kroonopbouw. Tot nu toe (al acht jaar lang) staan alle bomen er nog en de verwachting is dat dit ook zo zal blijven in de toekomst.