„De schuur is vrij groot. Als ik nog een keer ga uitbreiden dan hoef ik me daar niet druk om te maken.” Richard Weimeersch heeft de heuvel die hij ooit in Brazilië kocht helemaal geslecht. We zitten in zijn kantoor, aan de muur hangt een sjaal. Een Ajax-sjaal…..
Richard teelt nu op 2,5 ha celosia en capsicum. Hij heeft nog de mogelijkheid om met 9.000m2 uit te breiden. Hij hoeft hier geen hopen zand meer voor te verschuiven. De oppervlaktes van 4000m2 en 5.000 zijn al geegaliseerd en liggen in de Braziliaanse zon geduldig te wachten op een foliekas.
Twee jaar terug bezocht ik Richard ook. Tijdens een rondgang over zijn bedrijf toont hij wat er in die tijd veranderd is. In 2018 breidde hij uit, en vorig jaar weer. Hij is niet de enige teler in Holambra en omgeving die groter groeide. Hij is ook niet de enige met plannen. Alle telers die ik dit jaar bezoek zijn aan het bouwen of hebben plannen om wederom te gaan bouwen. Dat was in 2018 ook al zo.
Kippeneindje
Neem de familie Klein Gunnewiek. Een dag eerder zijn we met een gezelschap van AIPH bij hen op bezoek. Elvis neemt ons mee van de oude naar de nieuwe potchrysantenkas. Het is 600 meter lopen. Of we met de auto willen? Nee, dat kippeneindje trekken we wel. Over kippen gesproken. De Klein Gunnewieks houden ook kippen. En ze telen hooi.
Maar chrysant is de afgelopen jaren het belangrijkste product geworden. 6 ha hebben ze nu en er is nog ruimte voor uitbreiding. Bij de nieuwe kas aangekomen wijst vader Frans op een stuk land dat hoger ligt. Daar moet de volgende chrysantenkas komen.
Bij de familie Van der Weijer is ook al een enorme bouwnijverheid. Kassenbouwers werken aan een kas die af moet. De extra ruimte moet binnenkort af zijn om mee te draaien in de piek voor Moederdag in mei, vertellen Frans en zoon Patrick.
We startten die ochtend bij Joost van Oene. Zijn kwekerij huist in Alegre, wat vrolijk betekent. Hij is niet de enige in het gebied die kalanchoes teelt. Binnen een straal van een kilometer zijn 7 telers actief met kalanchoe, samen hebben ze 31,4 ha en zijn ze goed voor 90% van de kalanchoes in Holambra.
Joost en zoon Ariel zijn met 8 ha en 135.000 kalanchoe per week een van de grotere kwekers. Ze zijn verantwoordelijk voor 20% van de kalanchoeproductie in Brazilië, vertelt Joost. Als we zijn bedrijf naderen rijden we langs de nieuwe kas van 3 ha. Oene produceert er wekelijks 80.000 planten. De oude kassen krijgen ook een opknapbeurt. Joost vertelt dat hij deze week 1650 zonnepanelen heeft gekocht. Daarmee kan hij elektriciteit opwekken.
Meer dan 70 supermarkten
Het laatste bezoek was aan Kolibri. Het bedrijf van de familie Breg en schoonzoon Mattheus Yeda. Theo en Lisette Breg kochten in 1993 de eerste phalaenopsisplanten. Eind 1995 verkochten ze de eerste planten. In 1998 startte hij met koelen, vertelde hij. „Dat gaf de teelt een enorme boost. Ik was de eerste met jaarrond phalaenopsis. 7 jaar lang was ik de enige.” De tweede generatie in de vorm van dochters Regina en Gabrielle en schoonzoon Mattheus hebben het bedrijf inmiddels overgenomen.
De enige zijn de familie Breg allang niet meer. Phalaenopsis is groot geworden in Holambra. Kolibri groeide zelf ook. Naast de oorspronkelijke vestiging bij het ouderlijk huis van 2,5 ha is er een nieuwe vestiging van 1,5ha. Kolibri investeert momenteel in een nieuwe houtketel. De oude is het aan het begeven. „Te snel”, oordeelt Lisette.
Afgaande op de bedrijfsbezoeken gaat het goed met de potplanten in Brazilië. Bedrijven breiden uit en daardoor neemt hun omzet via Veiling Holambra toe. De veiling doet er op haar beurt alles aan om de groei mogelijk te maken en te faciliteren. Het was ook het beeld dat ik twee jaar terug schetste. Een belangrijke oorzaak van de groei is de vergroting van de afzetmarkt doordat in de loop der jaren supermarkten meer potplanten zijn gaan verkopen. De veiling zette daar op in door onder meer een deelname aan een beurs voor leveranciers van supermarkten. Nu zijn er meer dan 70 supermarkten klant bij de veiling.
Is dan alles wat glittert goud in Brazilië? Nee, zeker niet. Telers geven aan dat de marges kleiner zijn geworden. De marges zijn nog positief, dat wel. De prijzen voor Vrouwendag waren goed. De economie in Brazilië daarentegen doet het al een tijdje niet goed. De bloementelers voelen dat al jaren. Daarbovenop komt het coronavirus dat een grote impact heeft op het Zuid-Amerikaanse land. Dat komt doordat China het grootste handelspartner is van Brazilië en dat voelt de Braziliaanse economie. „Welk effect gaat dat hebben op de plantenhandel?”, vroeg onder meer Richard Wiemeersch zich af. De eerste effecten zijn inmiddels merkbaar. De real is gezakt ten opzichte van de euro en dollar. Import en royalty’s word en daardoor duurder.
Het is dus nog onzeker of het goed blijft gaan met de Braziliaanse potplantentelers. Plannen zijn er genoeg. Richard is een van de vele telers met plannen. Ben benieuwd of hij die laatste 9.000m2 van zijn heuvel bebouwt. Ik heb hem beloofd om hem zeker nog eens te bezoeken in de nabije toekomst.
Neem ik een AZ-sjaal voor hem mee…
Arie-Frans Middelburg
Lees hier meer over de sierteelt in Brazilië
