Het eiken-dilemma

Ik zit met een dilemma en wil jullie advies vragen. Het zit zo. Bij een opdracht waaraan ik momenteel werk, moet er een stuk weg worden verbreed om de toekomstige verkeersgroei te kunnen opvangen. De weg betreft een eeuwenoude verbindingsweg tussen dorpen. Langs deze straat staat momenteel een mooie (zomer)eikenlaan van ik gok zo’n 80 jaar oud, en voorzover ik het kan terug vinden heeft deze hiervoor ook een laanbeplanting gehad.

Een deel van de route zal vanaf één zijde volledig opnieuw worden opgebouwd, zodat de bestaande eiken langs die zijde zo goed als allemaal behouden kunnen worden. Verder is vanuit het mitigatieplan het herstel van de lijn van de laan, aan beide zijden van de weg, verplicht. De straat heeft een symmetrisch profiel, midden de autoweg, vrij liggend fietspad, bomenlaan en sloot.

Vanuit historisch oogpunt is het terugplanten van zomereiken de voor de hand liggende keuze. Ware het niet dat het heden een nieuwe realiteit heeft gecreëerd: de eikenprocessierups. Die (kriebel)beestjes die, zoals we ondertussen allemaal wel weten, aardig wat overlast bij mensen en huisdieren veroorzaken, maar minder bij de eiken zelf.

Ik vraag me af, moeten we op deze plek de eik in de ban doen, terwijl deze voor vele andere dieren ook een goede waardplant is? Zo leven in een eik gemiddeld zo’n 250 soorten insecten. Of moeten we kiezen voor een andere boom, of helemaal los gaan en mixen met diverse andere soorten, zoals we al doen bij nieuwe laanstructuren in de gemeente?

Daarnaast wil ik nog toevoegen dat we langs deze weg en in de omgeving de bermen ook op een ander manier gaan beheren. De vegetatie diversifiëren, zodat we ondermeer natuurlijke vijanden van de rupsen kunnen aantrekken. Wat zouden jullie adviseren? Ik hoor of lees het graag.

guest
3 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Martin Tijdgat
Martin Tijdgat
3 jaren geleden

Mark,
De keuze voor alweer een eik kan voor op korte geheugen logisch lijken. En inderdaad eiken KUNNEN veel andere organismen bevatten, maar als er ook moderne iep, verschillende soorten linden, haagbeuken, langlevende populieren en eventueel andere boomsoorten worden toegepast is er nog veel meer ruimte voor veel meer verschillende organismen. Variatie is beter voor de diversiteit. Variatie zorgt voor een betere bodemkwaliteit en mycorrhiza in die bodem. Natuur is niet ingesteld op gekunstelde eenvormige lanen. Alleen wij mensen hebben die dwangneurose.

Daarnaast kan je bepaalde markante of juist gevaarlijke punten met een aparte bakenboom aanduiden.
In het verleden zijn door vorige generaties mensen nogal eens andere boomsoorten ook toegepast. Dat vergt wel eens wat nader historisch onderzoek. Ik ken lanen die eerst linden, dan eiken, dan eiken met beuken en linden en nu weer veel meer linden bevatren.
Kijk je niet naar het verleden, maar juist naar de toekomst: welke gemeenschap van boomsoorten kan het best mee in ons veranderende klimaat?
Mijn advies: kijk naar de juiste variatie aan bomen op de juiste plaats en beperk je niet tot het verleden.

Ben Bakkenes
Ben Bakkenes
3 jaren geleden

Dag Mark Kino, vooraf aan de aanplant is een bodemonderzoek essentieel en bepalend in de keuze van boomsoorten anders heb je op termijn bomen die bevattelijk zijn voor plagen en ziekten. Ook verkeers-technische eisen spelen een rol en zijn bepalend bij de kroonopbouw van boomsoorten. Door bomen op eindafstand en in grotere maten aan te planten zijn er minder bomen nodig, zijn er (in de toekomst) lagere onderhoudskosten wat weer duurzaam is. Je schrijft over een ander bermbeheer, door gefaseerd te maaien of sinusmaaibeheer vergroot je de biodiversiteit en inherent het leefgebied van natuurlijke vijanden. Ook lees ik in je verhaal dat het om het buitengebied gaat en is sprake van een lagere bebouwingsdichtheid wat de eventuele aanplant met inlandse- of zomereiken of wintereiken (komen niet zo veel voor in Nederland) rechtvaardigt. Je zou ook nog kunnen gaan spelen door geschikte boomsoorten af te wisselen of eikenaanplant te onderbreken waarbij toch sprake blijft van een regelmatig patroon.

M.lensink
M.lensink
3 jaren geleden

ik zag langs een fietspad in houten dat zij gemengde aan plant van eiken en linden bomen hadden aangeplant.
daar onder kan je wild bloemen inzaaien die je sinus maait,zo hebben insecten altijd wat te eten.
wij maaien in Nederland vaak twee keer per jaar en alles kort in de bermen,en blijven praten over diversiteit zonder er iets aan bij te dragen