Het Nieuwe Belichten krijgt vorm

Licht kan beter benut worden, of het nu zonlicht of kunstlicht is. Tijdens het Lichtevent in Bleiswijk werd duidelijk dat theorie en praktijk steeds dichter bij elkaar komen. Het wordt samengevat als Het Nieuwe Belichten.

De sector is goed op weg als het gaat om het behalen van de afgesproken doelen voor 2020 over energiebesparing. Het electragebruik steeg tussen 2006 en 2013 wel 60%. Dat kwam doordat het assimilatiebelichting in areaal (vooral groenteteelt) en intensiteit (micromol/m2) toenam. Maar licht kan efficiënter en duurzamer benut worden, zo werd duidelijk op het Licht Event dat Wageningen UR Glastuinbouw en LTO Glaskracht Nederland op woensdag 9 december in Bleiswijk organiseerden. Via workshops en rondleidingen werd nieuwe en bestaande kennis gedeeld en besproken.

Meer zonlicht toelaten is bijvoorbeeld mogelijk door gebruik van coating, diffuus glas of speciale schermdoeken. Sensoren, modellen en proeven tonen aan dat maximaal belichten niet hetzelfde is als ‘de plant zijn optimale hoeveelheid groeilicht geven’. Zeker in combinatie met aangepaste teelttechniek kan er ook meer assimilatie en productie per micromol groeilicht behaald worden. Stuurlicht kan daarbij een rol spelen. Praktijktoepassing daarvan komt steeds dichterbij. Soms is vijf micromol extra van een bepaalde lichtkleur al voldoende voor betere groei of het reduceren van een koudebehandeling. Maar het vergt kennis om die behandeling toe te passen. Die kennis neemt toe en is vooral in de groenteteelt al behoorlijk praktijkrijp.

Klimaatcellen
De output groeilicht per kWh is het hoogst bij leds. En omdat je daar een lichtrecept mee kan maken, zijn interessant. In klimaatcellen zijn leds gemeengoed, maar soms mis je dan bepaalde delen uit het spectrum van zonlicht. volgens lector Jasper den Besten van HAS Den Bosch. Klimaatcellen zijn duur, zo’n €1.500 per m2 teeltlaag, maar volgens Den Besten interessant voor ‘warme schaduwplanten’ als spathyphillum, voor planten of teeltfases die een speciale behandeling nodig hebben en om bijvoorbeeld te bestuderen of je een bepaalde groeifactor beter kan beïnvloeden of benutten.

Bogo-project
Er werd tijdens de workshops en rondleidingen op het Lichtevent enkele malen gerefereerd aan het Bogo-project ‘Klimaat en Energie – nieuwe low input teeltsystemen in de tuinbouw’, waarin Wageningen UR Glastuinbouw, HAS Hogeschool Den Bosch en Hogeschool InHolland deelnamen. Doel van de BOGO-subsidieregeling, waarin dit project is uitgevoerd, is versnelling van de kennisdoorstroom uit beleidsondersteunend onderzoek (BO) naar groen onderwijs (GO). Informatie over het project en masterclass ‘Lichtbenutting en belichting’ zijn openbaar.