Aantal Nederlandse gemeenten daalt onder 400

Per 1 januari 2015 zijn zestien gemeenten bij een herindeling betrokken. Daarvan zijn zes nieuwe gemeenten gevormd. Dat brengt het totaal aantal gemeenten op 393. Dit maakt het CBS maandag bekend.

Per 1 januari 2015 zijn zestien gemeenten bij een herindeling betrokken. Alkmaar krijgt Schermer en Graft–De Rijp erbij; Groesbeek Millingen aan de Rijn en Ubbergen; Krimpenerwaard ontstaat uit samenvoeging van Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist; Nissewaard uit Bernisse en Spijkenisse; Oss en ’s-Hertogenbosch krijgen ieder een stukje Maasdonk, dat wordt opgeheven.

Daling minder snel
In 1840 bestond ons land nog uit 1.219 gemeenten. Sindsdien is het aantal flink gedaald als gevolg van bestuurlijk herindelingen. Het snelst ging het tussen 1997 en 2002, toen we in vijf jaar van minder dan 600 naar minder dan 500 gemeenten gingen. De daling tot onder 400 gemeenten duurde voor het eerst weer langer dan eerdere passages van een honderdtal, dertien jaar.

Van onderaf
Gemeentelijke herindelingen waren tot 2002 centrale beslissingen. Per 2002 vinden gemeentelijke herindelingen in principe plaats van onderaf. Het betekent dat vanaf dat moment gemeenten zelf beslissen of en met welke andere gemeenten zij samengaan.

Vanaf 1 januari zijn de gemeenten verantwoordelijk voor jeugdzorg, werk en inkomen, en zorg voor langdurig zieken en ouderen. Om deze gedecentraliseerde taken in het sociaal domein goed in te kunnen vullen zijn verschillende gemeenten in gesprek over samenwerking of samengaan.