Duurzaamheid is een gezamenlijk proces, geen lijstje

„Regelmatig verschijnen er lijstjes waarop staat hoe gemeenten scoren qua duurzaamheid. Voor zulke lijstjes zijn allerlei aspecten van duurzaamheid bij elkaar opgeteld. En voilà, er rolt een score uit. Leuk als je in de top 10 staat. Minder leuk als je gemeente ergens tussen plaats 100 en 400 staat.

Werken aan duurzaamheid moet motiveren, inspireren. Anders gaat het niet werken. Werken aan duurzaamheid is leuk als je vooruitgang kunt laten zien. En als je van elkaar kunt leren en elkaar verder helpt. Veel duurzame projecten vinden plaats in de openbare ruimte. En omdat de openbare ruimte bijna overal is, hebben ook kleine stapjes grote impact. In de openbare ruimte kunnen overheden daadwerkelijk aan de slag met duurzaamheid. Laten zien dat duurzaamheid kán, werkt en meerwaarde levert.

Iets is pas écht duurzaam als alle aspecten van people, planet en profit worden meegenomen. Ik onderscheid vier niveaus qua duurzaamheid. Niveau 1.0 is een enkelvoudig project met één aspect van duurzaamheid. Denk aan ledverlichting in de openbare ruimte of chemievrije onkruidbestrijding. Niveau 2.0 is een meervoudig project. Hierin wordt aan minimaal twee aspecten gewerkt. Denk aan groen inzetten voor sociaal, maar ook voor klimaatadaptatie.

Niveau 3.0 is een geïntegreerd project met een hoge mate van integratie van sociaal, milieu en kosten. Daar horen bij: asset management, social return, aanzet voor cradle to cradle, hoge mate van kostenbewustzijn. Niveau 4.0 is échte duurzaamheid: maximale integratie van milieu, sociaal en kosten. De beleidscyclus en de beheercyclus sluiten optimaal aan. 100% cradle to cradle in beleid en uitvoering.

Het doel is: toewerken naar niveau 4.0. Dat gaat niet vanzelf. Hier moet kennis voor ontwikkeld worden en kennis gedeeld. Door aan projecten te werken met de wens te klimmen in deze vier niveaus wordt bij elk project structureel nagedacht over duurzaamheid. Door hier over na te denken, kennis te delen en goede ideeën toe te passen, draagt elk project bij aan échte structurele verduurzaming. Duurzaamheid is een gezamenlijk proces, geen lijstje. Dat is motiverend, want elk jaar kun je als bestuur en als medewerkers laten zien dat er vooruitgang is.”

Lex Stax, redacteur
www.publicspaceinfo.nl