Onverwacht groen heeft de toekomst

„De stedelijke omgeving van de toekomst vermengt zich met groen op onverwachte manieren en op onverwachte plaatsen, met veerkrachtige en verrassende steden als resultaat. De wereld verstedelijkt meer en meer. Volgens de Verenigde Naties leven in 2030 wereldwijd meer mensen in de stad dan op het platteland.

In alle discussies worden steden als een probleem benaderd. Waarom zijn we zo pessimistisch over onze eigen stedelijke omgeving? ’Steden zijn niet het probleem maar de oplossing’, zei Jaime Lerner, de voormalige burgemeester en stadsontwikkelaar van Curitiba in Brazilië. Hij ziet steden niet als probleem, maar als onze leefomgeving, ons thuis dat we moeten koesteren.

Maar steden blijven groeien, hoe stoppen we deze uitdijing en herorganiseren we tegelijkertijd de functies van de stad? Wij durven te stellen dat het antwoord in de natuur ligt. Niet door natuur de stad in te brengen, of door steden meer aan natuur te koppelen, maar door in te zien dat wij – samen met onze stad – deel uitmaken van de natuur. De integratie van de stedelijke ruimte met de natuur moet geleidelijk en organisch plaatsvinden, door de integratie van groene ruimtes.

Ons gebruik van ruimte moet efficiënter worden door op slimme wijze functies te combineren. We kunnen groen integreren door multifunctionaliteit, en door groene ruimtes te creëren die tegelijkertijd in meerdere systemen kunnen functioneren. Een opvallend voorbeeld van onverwacht groen vinden we in Boedapest. Het Hongaarse bedrijf Organica heeft waterzuiveringsinstalla-ties ontwikkeld die eruit zien als een botanische tuin, ontworpen om naadloos ingepast te worden in de stedelijke omgeving.

De integratie van groene multifunctionele ruimtes kan ook worden ingezet op een kleinere schaal. In gebouwen kunnen multifunctionele groene wanden worden geïntegreerd. Gebouwen zijn in de toekomst niet enkel gebouwen, maar levende organismen. De strikte scheiding tussen natuur en gebouwen zal verdwijnen. De onverwachte factor van groen wordt bereikt via multifunctio-naliteit. Een waterzuiverende tuin, een groene interactieve gevel of landbouw op daken, zijn allemaal voorbeelden van toepassingen die de stad nieuwe energie geven op sociaal en economisch gebied.

Natasha de Sena (natasha.desena@wur.nl) en Charlotte Lelieveld (charlotte.lelieveld@wur.nl)Business Innovators Green Cities, Alterra/Wageningen UR

Dit is een vertaalde samenvatting van het Engelse artikel dat eerder in Ruimtevolk verscheen.